Narew - opis orientacyjny

Położenie: jedna z głównych rzek Polski, płynie od Podlasia na Mazowsze, prawy dopływ Wisły
Odcinek dostępny dla kajaka: Bondary - Modlin (443 km)
Odcinek przepłynięty (data spływu): Gródek – Nieporęt (Gródek – Łazy lipiec 2000, Złotoria – Wizna lipiec 2005, Strękowa Góra – Nowogród lipiec 2016, Nowogród – Różan wrzesień 2019, Różan – Serock wrzesień 2020, Serock – Nieporęt maj 2002) oraz od ujścia Wkry do Modlina (2005).

Informacje o przepłyniętym odcinku:
Ilość dni płynięcia: 14 lub więcej
Trudność: ZWA
Uciążliwość: U1, jedynie od Rzędzian do Strękowej Góry U3
Malowniczość: ** (od Suraża do Rzędzian oraz od Łomży do Pułtuska ***)

Krótka charakterystyka szlaku: górny bieg Narwi (do Wizny) to rozległą dolina o płaskich brzegach, z dużą ilością zakoli i wieloma korytami o wyraźnym nurcie. Na odcinku od Suraża do Rzędzian rzeka tworzy rozlewiska wśród bagien i uroczysk, objęte ochroną w Narwiańskim Parku Narodowym, tzw. polską Amazonię. Od Rzędzian do Wizny rzeka uregulowana, z wyprostowanym korytem i sześcioma jazami wymagającymi najczęściej przenoszenia kajaków. Dalej to typowa średniej wielkości rzeka nizinna, na brzegach łąki a na odcinku poniżej Łomży często również lasy. Od ujścia Biebrzy oznakowana jako szlak żeglowny. Szlak nizinny o spokojnym charakterze, we wsiach sporo drewnianej zabudowy, ludzie na trasie serdeczni i gościnni, ustalenie biwakowania na prywatnych łąkach, kupno mleka prosto od krowy, jaj i innych wiejskich produktów nie sprawia kłopotu. Woda z reguły czysta, dno piaszczyste. W dolnym biegu wiele miejsc na biwakowanie na łąkach; za Pułtuskiem ich ilość znacznie się zmniejsza, gdyż na brzegach jest wiele domków o charakterze letniskowym.

Orientacyjny kilometraż - przeszkody i ciekawostki:

434,5 »

Gródek, ujście Narewki, na której najdogodniej rozpocząć spływ oboma rzekami, w Gruszkach lub Narewce

430,5

Rybaki, możliwość biwakowania na skraju lasu przy ośrodku wypoczynkowym z lewej strony

421,5

Narew, most, kościół drewniany z XVIII w., dwie cerkwie, zabytkowe drewniane domy

403,0

Koźliki, cerkiew z XVIII w.

392,0

most drogowy na trasie Białystok - Bielsk Podlaski

377,5

Doktorce most, z lewej wieś Strabla z kościołem i pałacem z XVII w.

361,5

Suraż, most; miasteczko o bogatej historii, grodzisko tzw. Góra Królowej Bony, kościół z XIX w., kirkut, prywatne muzeum założone przez Władysława Litwińczuka

352

mosty kolejowy i drogowy pomiędzy Łapami i Uhowem

339

Topilec, cerkiew

326,5

Waniewo, dawne miasto, charakterystyczny kościół z XIX w.

319,5

Kurowo, dwór - siedziba zarządu Narwiańskiego Parku Narodowego i wystawa przyrodnicza, drewniana wieża widokowa

317

dawny nasyp mostu koło Kruszewa, w pobliżu pozostałości reduty Koziołek z czasów "potopu szwedzkiego"

308

Rzędziany, jaz; miejscowość upamiętniona przez H. Sienkiewicza w "Trylogii"

303

Ruszczany, jaz

301,5

Żółtki, most, w pobliżu miasteczko Choroszcz z letnim pałacem Branickich z XVIII w., obecnie Muzeum Wnętrz oraz zabytkowym kościołem

299,5 »

Złotoria, ujście rzeki Supraśl

297

Rybaki, jaz

286,5

Góra, jaz

280,5

Tykocin, most, za nim jaz; urokliwe miasteczko z licznymi zabytkami: kościół barokowy z piękną naścienną polichromią, przed nim na rynku pomnik Stefana Czarnieckiego z XVIII w., późnorenesansowy budynek alumnatu wojskowego - pierwszego w Polsce domu dla żołnierzy - weteranów, muzeum obejmujące synagogę i d. Dom Talmudyczny z wystawą dot. m.in. Zygmunta Glogera i aptekarstwa, zamek obecnie w odbudowie, pomnik upamiętniający ustanowienie Orderu Orła Białego na zamku tykocińskim w 1705 roku. W restauracji Tejsza można zjeść tradycyjne żydowskie potrawy.

273

Łazy Małe i Duże, możliwość biwakowania (p)

267,5

Zajki (p)

264,3

Strękowa Góra (l), most drogowy, przed nim sklep

263,5

Strękowa Góra, jaz, przy nim z p. możliwość biwakowania na łące

260,5

Góra Strękowa (l), na wzgórzu pomnik w miejscu śmierci kpt. Władysława Raginisa, dowódcy obrońców odcinka Wizna w 1939 roku (tzw. polskie Termopile)

255,0 »

ujście Biebrzy (p); pojawiają się tyczki (oznaczenia szlaku żeglownego)

252,5

Wizna, most drogowy, możliwość biwakowania, w jego pobliżu z p. bar; koniec uregulowanego odcinka rzeki, zaczyna się odcinek rzeki meandrującej, z piaszczystymi plażami na zakolach, głównie wśród łąk

251,0

Wizna, wieś (l); warto zobaczyć gotycki kościół; aby udać się do sklepu należy lądować na wysokości kościoła; na końcu miejscowości pole biwakowe i możliwość wynajęcia kajaków (tzw. port)

240,0

Bronowo, most drewniany, z l. wieża widokowa

228,0

Krzewo Stare, wieś (p)

223,5

Rakowo Czachy, prom dolno linowy, dalej wieś Niewodowo; warto udać się do pobliskiego Drozdowa, gdzie jest zabytkowy kościół a w zrekonstruowanym dworze, związanym z Witoldem Lutosławskim i Romanem Dmowskim, mieści się Muzeum Przyrodnicze

218,5

Siemień Nadrzeczny (l)

210,5

Stara Łomża (l); jest tu grodzisko

207,5

Łomża, most drogowy, za nim z l. kąpielisko miejskie; wkrótce potem port (l), możliwość biwakowania na terenie ogrodzonym, po wyniesieniu kajaków po schodach, niezbyt wygodnym; za zakrętem w pprawo na lewym brzegu ruiny d. przystani; w Łomży warto zobaczyć katedrę, , dwa klasztory, cerkiew

204,5

most między Łomżą (l) a Piątnicą (p); w Piątnicy warto zobaczyć fort; są tu też znane zakłady mleczarskie

202,0

Czarnocin (p), bystrze, zwane tu rafą, za nim możliwość biwakowania na obu brzegach; z l. ujście Łomżyczki; rzeka płynie wśród lasów, dość odludnie

183,0

ruiny bunkra z 1939 r. (l)

181,5

na końcu lasu z l. na łące dogodne miejsce na biwak; dalej kolejna rafa w rzece, należy płynąć szlakiem żeglownym; z l. na opłotkach Nowogrodu hangar Klubu Kajakowego Canoe w Łomży; w Nowogrodzie warto zobaczyć skansen wsi kurpiowskiej, resztki macew żydowskiego cmentarza oraz otaczające miasteczko bunkry, niektóre dobrze zachowane, pozostałe po polskiej linii obronnej z czasów III wojny światowej

180,0 »

Nowogród, ujście Pisy (p), most drogowy, przy nim dobrze zachowany bunkier (l)

179,0

Morgowniki, w lesie z p. była dawniej stanica wodna

169,0

Rybaki, stary prom, 500 m niżej nowy prom

162,0

ujście Szkwy (p)

156,5

Laskowiec, wieś (l)

154,0

Teodorowo (l), prom, wkrótce potem z p. ujście Rozogi; na l. brzegu elektrownia Ostrołęka

150,5

za kładką przemysłową nad rzeką trzyzastawkowy jaz przeponowy; z reguły umożliwia ruch także większych niż kajaki jednostek na szlaku żeglownym, jakim jest Narew; jeśli oznakowanie przed jazem wskazuje na zakaz pływania, możliwość przepłynięcia kajakami należy ustalić z brzegu; ewentualna przenoska prawą stroną z niewygodnym wodowaniem po ostrych głazach

148,3

ujście Czeczotki (l)

147,0

Ostrołęka, most drogowy, przed nim plaża miejska; kolejne dwa mosty: tymczasowy i drogowy przy rynku w centrum miasta; za nim port (l); stąd najbliżej do miasta; na p. brzegu pomnik na polu bitwy pod Ostrołęką z 1831

145,7 »

ujście Omulwi (p)

142,0

Dzbenin, wieś (l); warto obejrzeć wielki Kamień Batorego, ukryty w starorzeczu

135,5

Kamianka, pole namiotowe (l), za lasem sosnowym kaplica

127,0

Kruszewo (l); uważać na kamieniste rafy!

116,5

Różan, dobre miejsce na biwak z dojazdem u stóp wzgórza, na którym znajduje się miasto, zjazd od kościoła i ulicy Nadnarwiańskiej; w mieście warto zwiedzić forty sprzed I wojny światowej

116,0

Różan, most drogowy

110,5

Dzbądz (p)

107,0

Brzóze Duże (p)

99,0

Nowy Lubiel (l)

97,5

Nowe Łachy (p), prom

93,0

Bindużka ((p)

88,0

Rowy (l), prom

84,0 »

ujście Orzyca (p)

82,5

Wygoda (p), prom

82,0

Zambski Kościelne (l), kościół z XIX w., 500 m w dół rzeki sklep

75,0

Gnojno (p)

67,0

Kleszewo (p), w prawo odchodzi wąska odnoga rzeki łącząca się z głównym korytem Narwi w pobliżu zamku w Pułtusku; na skarpie cmentarz – mauzoleum żołnierzy radzieckich poległych podczas II wojny światowej

63,5

Pułtusk, plaża przy połączeniu odnóg Narwi; można udać się stąd do miasta, w którym warto zobaczyć zamek biskupi (obecnie hotel), rynek (podobno najdłuższy w Europie), ratusz z gotycką wieżą, a także kościół kolegiacki z cennym renesansowym sklepieniem; za połączeniem odnóg z p. u stóp zamku port i wyznaczone miejsce na biwak; za kładką ujście kolejnej odnogi Narwi; tymi odnogami można opłynąć dookoła najstarszą część Pułtuska

63,0

Pułtusk siedziba WOPR i Pułtuskiego Klubu Wodniaków (p), za nimi most drogowy i rura z kładką nad rzeką; odtąd Narew zaczyna przybierać charakter jeziora, woda stojąca, wzmożony ruch łodzi motorowych

57,0

Łubienica (p)

50,0

Karniewek (p), z l. rezerwat przyrody Stawinoga

46,6

Dzierżenin, kościół neogotycki (p); na wyspie rezerwat przyrody Dzierżenińska Kępa

43,5

Wierzbica (p), most drogowy nad Zalewem Zegrzyńskim

39,5

Serock, plaża miejska (p), w mieście kościół sięgający historią XVI w. i grodzisko wczesnośredniowieczne

39,0 »

Serock, ujście Bugu do Zalewu Zegrzyńskiego; nad zalewem trudno o dobre miejsce na biwak – większość terenu zajęta przez różnego rodzaju ośrodki

35,0

Rynia, zatoka z l., do które uchodzi rzeka Rządza

29,0

Nieporęt, wylot Kanału Żerańskiego, kemping

23,0

Dębe, zapora wodna; przenoszenie dalekie kilkaset metrów prawą stroną za próg podpiętrzający poniżej zapory

6,0 »

2,0

Nowy Dwór Mazowiecki, most drogowy

00 »

ujście Narwi do Wisły w jej 550,5 kilometrze, z p. brzegu twierdza Modlin, na l. brzegu ruiny monumentalnego spichrza z XIX w.

Literatura: Mikołajki – Warszawa szlak wodny, Warszawa 1983; Szlak wodny Narew, mapa turystyczna, Warszawa 1986; M. Śleszyński i in., Polska północno - wschodnia, przewodnik kajakowy, Białystok 2000; B. Jastrzębski, Turystyczne szlaki wodne Polski, Warszawa 1960.
Organizatorzy cyklicznych spływów tym szlakiem: Klub Wodny PTTK Canoe w Łomży.