Krutynia - opis orientacyjny

Krótka charakterystyka szlaku: jeden z najpiękniejszych i zarazem najbardziej uczęszczanych szlaków w Polsce, rozsławiony przez Melchiora Wańkowicza w książce "Na tropach Smętka"; jeziora połączone różnej maści i wielkości strugami i rzekami (o różnych nazwach, co częste na Mazurach, dopiero końcowy odcinek cieku nosi nazwę Krutyni) to idealne warunki dla kajakowej turystyki wypoczynkowej, umożliwiają spływanie z noclegami nad jeziorem; jeśli ktoś woli samotność (względną, bo zupełnej na tym szlaku nigdy nie ma), powinien wybrać się poza sezonem letnim albo zaraz na początku wakacji; pola biwakowe płatne przeciętnie od 5 zł do 10 zł od osoby, przy czym czasem opłata dotyczy biwakowania na terenie wyposażonym jedynie w drewnianą wygódkę (w opisie zaznaczono niektóre z nich); na niektórych przenoskach można odpłatnie (za 3 - 5 zł od kajaka) skorzystać z wózka do przewozu kajaków.

Położenie: Pojezierze Mazurskie, uchodzi do jeziora Bełdany w Krainie Wielkich Jezior Mazurskich.
Odcinek dostępny dla kajaka: Zyndaki - Iznota (101,7 km).
Odcinek przepłynięty (data spływu): Młynik - Iznota (kilkukrotnie, ostatnio czerwiec 2008).

Informacje o przepłyniętym odcinku: Ilość dni płynięcia: 5 - 6
Trudność: ZWB
Uciążliwość: U 2
Malowniczość: ***

Orientacyjny kilometraż - przeszkody i ciekawostki:

95,7

Młynik, osada nad jez. Gielądzkim, możliwość biwakowania na polu namiotowym przy ośrodku wypoczynkowym (taniej niż w Sorkwitach)

92,2

koniec jeziora Gielądzkiego, z l. przy kościele ewangelickim plaża, z której najbliżej do sklepu w Sorkwitach, wypływ strugi z jeziora, mosty drogowy i kolejowy, holowanie kajaka zwłaszcza w końcowej części strugi

91,8

wypływ na jez. Lampackie, z l. pałac neogotycki i stanica wodna PTTK nad jez. Lampackim (jedno z najdroższych miejsc na szlaku Krutyni, nawet wodowanie jest płatne)

89,4

przesmyk na jez. Lampasz

84,7

wypływ Sobiepanki, u wypływu pole namiotowe; holowanie kajaka aż do następnego jeziora

83,2

jez. Kujno

81,7

wypływ Grabówki

80,2

jez. Dłużec

76,6

przepływ na jez. Białe, na największej wyspie, położonej z lewej strony, połączonej promem z lądem, cztery miejsca biwakowe; nad jeziorem stanica wodna Bieńki

73,8

wypływ Dąbrówki

72,8

jez. Gant

70,1

wypływ Babięckiej Strugi

68,7 »

ujście rzeki Babant

65,5

stanica wodna PTTK Babięta, za nią elektrownia wodna, niewygodna przenoska 70 m lewym brzegiem (można sobie połamać nogi); we młynie restauracja

61,5

jez. Zyzdrój Wielki; w połowie długości na wyspie ładne miejsce biwakowe; za nim z lewej strony na brzegu kolejne

57,4

szeroki przesmyk na jez. Zyzdrój Mały

54,5

wypływ Spychowskiej Strugi, przenoska przy śluzie prawą stroną 100 m (czasami można wypożyczyć wózek)

52,7

Spychowo (dawniej Pupy), stanica wodna PTTK, za nią krótki odcinek przez jez. Spychowskie; przy moście drogowym z prawej strony restauracja

49,7

z prawej wejście na jez. Kierwik (ok. 0,5 km do jeziora)

46,2

jez. Zdrużno, na lewym brzegu dwa miejsca biwakowe

44,8

przesmyk na jez. Uplik, most, z lewej pole namiotowe, z prawej sklep, w którym można też obstalować posiłek

42,2

jez. Mokre, z prawej miejscowość Zgon, stanica wodna PTTK; nad jeziorem Mokrym kilka pól namiotowych

33,7

jaz na połączeniu z jez. Krutyńskim, przenoska 20 m

30,7

wypływ rzeki Krutyni

28,7

Krutyń, stanica wodna PTTK, restauracje, sklepy, pola biwakowe, najmniej uczęszczane na końcu wsi z lewej i prawej strony

26,2

Krutyński Piecek, młyn, przenoska prawą stroną ponad 100 m, z reguły odpłatnie można przewieźć kajak wózkiem, z lewej bar

23,2

Rosocha, most drogowy, bar, za nim w pewnych odstępach z prawej strony dwa pola namiotowe

19,7

z prawej wejście na jez. Duś, nad którym leży dawny prawosławny klasztor Filiponów w Wojnowie (do klasztoru w jedną stronę ponad 1 km)

18,9

Wojnowo, drewniany most drogowy, we wsi cerkiew drewniana z pocz. XX w. 

15,7

Ukta, most drogowy, przed nim na obu brzegach pola namiotowe, to z prawej strony jest najlepszym polem nad Krutynią: za cenę podobną do innych pól oferuje najwyższy standard; we wsi restauracje, bary i sklepy

14,7

Ukta, stanica wodna PTTK

8,7

Nowy Most, stanica wodna PTTK

5,2

jez. Gardyńskie, za nim jeziora Malinówko i Jerzewko (to drugie niemal całkiem zarośnięte)

1,2

wypływ rzeki, w Iznocie most drogowy

0,0 »

ujście Krutyni do jeziora Bełdany

Literatura: B. Jastrzębski, Turystyczne szlaki wodne Polski, Warszawa 1960; J. Kuran, St. Czajkowski, Kajakiem po Mazurach i Warmii, Warszawa 1960; Szlak wodny Krutynia, mapa turystyczna, Warszawa 1984; M. Śleszyński, Polska północno-wschodnia, Przewodnik kajakowy, Białystok 2000
Organizatorzy cyklicznych spływów tym szlakiem: bardzo wielu