Biała Nida - opis szczegółowy
Rzeka Biała Nida jest jednym z dwóch źródłowych odcinków Nidy, uważanym za ważniejszy (drugim jest Czarna Nida). Jej długość wynosi 52 km. Płynie przez Wyżynę Przedborską i Wyżynę Kielecką. Jej źródła leżą na Płaskowyżu Jędrzejowskim, niedaleko Szczekocin i rzeki Pilicy. Dla kajaka dostępna zasadniczo od Mniszka, aczkolwiek przy wysokiej wodzie można byłoby spróbować spłynąć nią może nawet i z rejonu Nagłowic, rodzinnej miejscowości Mikołaja Reja. Od Mniszka brak jest utrudnień powodowanych stanem wody. Spadek na szlaku wynosi przeciętnie około 0,55‰.
Biała Nida jest szlakiem o charakterze nizinnym, prowadzącym przez tereny łąkowe i leśne. Przeszkody na trasie stanowią resztki kilku młynów, nieznaczne bystrza, a także niezbyt liczne zwalone drzewa, dające się z reguły ominąć. Jest to szlak łatwy (ZWB), nieuciążliwy (U 1). Jest to szlak bardzo malowniczy (***). Woda na całej długości bardzo czysta.
Cały szlak można przebyć w ciągu 1 dnia. Pobyt na nim warto połączyć z odwiedzeniem Jędrzejowa z ciekawym Muzeum im. Przypkowskich z cennymi zbiorami gnomonicznymi i najstarszym w Polsce opactwem Cystersów z grobem Wincentego Kadłubka oraz Chęcin z ruinami zamku królewskiego oraz ciekawymi kościołami.
- 21,8
- Mniszek, most drogowy, powyżej niego młyn; można się wodować miedzy mostem a progiem. Najbliższy sklep w odległej o 2 km Lipnicy. Możliwość biwakowania na łąkach między ścianą lasu a brzegiem rzeki. Ładne miejsce na biwak, użytkowane przez organizujące spływy Nidą Przedsiębiorstwo Turystyczne "KAJAKIEM.PL" z Jędrzejowa znajduje się na prawym brzegu na skraju lasku około 400 m w dół rzeki - dojazd droga schodzącą w dół tuż przy moście, po 400 m skręcić w lewo. Rzeka szerokości do 5 metrów, głęboka do 1 metra, uregulowana, ma dno piaszczyste i brzegi zarośnięte trawami, ostrożeniami, trzciną, pokrzywami. Dostęp do wody niezbyt dogodny.
- 19,8
- ujście Lipnicy z lewej strony.
- 15,5
- Wyspa, nieznaczny prożek, dalej mostek drewniany, za nim kamieniste bystrze przy budynku dawnego młyna na lewym brzegu - spływać lub spławić kajaki. Odtąd rzeka ma naturalny charakter, meandruje wśród łąk i sosnowego lasu, w korycie napotykamy czasem zwalone pnie. Z plaży na prawym brzegu przy drodze można udać się do wsi Bizorenda, gdzie jest mały sklep.
- 13,5
- Jacłów, most drogowy. Na dalszym odcinku wśród lasów na obu brzegach, które czasem dochodzą do wody, dwa znaczniejsze bystrza, za pierwszym możliwy biwak na lewym brzegu.
- 8,5
- ujście Łośny, utrwalonej w zbiorowej świadomości Polaków przez Stefana Żeromskiego pod nazwą Wierna Rzeka. Można nią spływać od wsi Zakrucze lub jeszcze wyżej - od Rudy, ale raczej przy wyższym od przeciętnego stanie wody. Po około pół kilometrze u stóp góry Wilkomija kamienisty prożek i płytkie bystrze na resztkach dawnego młyna. Na lewym brzegu ładne miejsce na biwak, użytkowane przez Przedsiębiorstwo Turystyczne "KAJAKIEM.PL", oraz mogiłka. W odległym o około 1 km Wymysłowie sezonowy bar nad Zalewem Bolmińskim; z szosy biegnącej między Wymysłowem i Bolminem jeżdżą busy do Chęcin.
- 3,1
- Chojny, za mostem dość silne bystrze przy ruinach młyna - spłynąć lub spławić kajaki. Odtąd rzeka płynie wśród łąk.
- 0,9
- Żerniki, kładka metalowa i bród, w oddali widać zamek w Chęcinach.
- 0,0 »
- połączenie Białej Nidy z Czarną Nidą, które odtąd prowadzą dalej wody do Wisły jako Nida.
Opisu szlaku dokonano na podstawie spływu odbytego w lipcu 2007.
Literatura: B. Jastrzębski, Turystyczne szlaki wodne Polski, Warszawa 1960; J. Kramek, Nidą do Wisły, w: Gościniec z 1981 r.; Słownik geograficzno - krajoznawczy Polski, wyd. PWN, Warszawa 2000; Mapa Topograficzna Polski wyd. Zarządu Topograficznego Sztabu Gen. WP skala 1:200 000; Ponidzie mapa turystyczna wyd. Compass, Kraków 2006, skala 1:75 000.